Özet Beyan Nedir, Nerede Kullanılır?
“Özet Beyan” taşımacı beyanı olarak da bilinir. Taşımacı yahut onun temsilcisi tarafından gümrük yönetimlerine verilir. Özet Beyan Formu Gümrük Yönetmeliği’nin 10 no.lu ekinde yer almaktadır. Özet Beyan hem ithalatta hem de ihracatta malı memleketler arası taşımasını üstlenen taşımacı tarafından gümrük yönetimine verilir
Dünya üzerindeki tüm ülkelerde 2001 yılına kadar “Özet Beyan” araç ülkenin gümrüklü alanına girdikten sonra verilmekte idi. 2001 yılından sonra tüm ülkelerin risk kıymetlendirme kriterlerinde değişiklik oldu. Memleketler arası yüklerle ilgili özet beyanların, araç limana yaklaştıktan sonra değil, araç şimdi ülke karasularına yahut hava alanına girmeden verilmesi ve daha detaylı düzenlenmesi öngörülen bu Özet Beyan bilgilerinin risk tahlillerine tabi tutularak, gerektiğinde, araçların ülkeye alınmaması istikametinde düzenlemeler yapıldı.
Bu tarafıyla ithalatta özet beyan, ithalata husus araç aracının Türkiye Gümrük Bölgesine girmeden evvel taşınan mal ile ilgili bilgilerin yer aldığı ve bu bilgilere dayanarak gümrük yönetiminin risk tahlili yaptığı bir yapıya dönüşmüştür.
Yurda getirilen malda Özet Beyan, giriş gümrük yönetimine verilmektedir. Giriş gümrük yönetimine gerekli bilgilerin derhal iletilebildiği yahut elektronik ortamda erişiminin sağlandığı hallerde, özet beyanın giriş gümrük yönetiminden öbür bir gümrük yönetimine verilmesine müsaade verilebilir.
Özet Beyan malı, Türkiye gümrük bölgesine getiren yahut malın taşıma sorumluluğunu üstlenen tarafından verilebilmektedir. Taşıyıcının yükümlülükleri gizli kalmak üzere, özet beyan bu taşımacılar ismine hareket eden ve malı yetkili gümrük yönetimine sunabilen yahut malın sunulmasını sağlayan kişi ya da bu sayılan şahısların temsilcisi tarafından da verilebilir.
Bu durumda taşıma haline nazaran farklılık arz etmeksizin malı Türkiye gümrük bölgesine getiren taşıma aracının kullanıcısı/işleticisi tarafından özet beyan verilebileceği üzere, taşıyıcı tarafından da verilebilir. Bunun yanında özet beyan taşıyıcı haricinde üçüncü şahıslar tarafından da verilebilir. Bu durumda özet beyan taşıyıcı ismine değil, onun yerine veriliyor demektir. Kombine nakliyatta ise özet beyan verme yükümlülüğü taşıma aracının işleticisine aittir
